عوارض جراحی پروستات به دو دسته خفیف و شدید تقسیم می‌شوند که بیماران بعد از عمل در شرایطی خاص، آن ها را تجربه خواهند کرد و با رعایت نکات بعد از عمل که توسط جراح بیان می‌شود، رفع خواهند شد. آگاهی از این عوارض و انتخاب یک جراح ماهر می‌تواند به کاهش خطرات کمک کند. در این مقاله به تمامی جوانب و عوارض بعد از عمل پروستات اشاره کردیم تا با چالش های کمتری در روند درمان و دوره نقاهت روبرو باشید.
علت بروز عوارض جراحی پروستات
عوارض جراحی پروستات به دلایل مختلفی رخ می‌دهند. برخی از این دلایل شامل مشکلات مرتبط با فرایند جراحی، شرایط بیمار و واکنش های بدن به درمان است. در ادامه، مهم ترین علل بروز عوارض بعد از عمل پروستات را بیان کردیم.
نوع جراحی و تکنیک مورد استفاده
جراحی پروستات به روش‌های مختلفی همچون جراحی باز و جراحی لاپاراسکوپی انجام می‌شود. هر یک از این روش ها ریسک های متفاوت و مخصوص به خود را دارند. برای مثال، در جراحی های باز احتمال خونریزی و عفونت بیشتر از روش لاپاراسکوپی است.
پیچیدگی وضعیت بیمار
برخی بیماران به علت وجود بیماری های مزمن مانند دیابت، بیماری های قلبی یا چاقی بیش از اندازه، در معرض خطر بالاتری برای بروز عوارض هستند. این بیماری ها، توانایی بدن برای بهبودی و مقاومت در برابر عفونت ها را کاهش می‌دهند.
تاثیر جراحی بر ساختار حیاتی
پروستات به ساختار حیاتی مانند اعصاب کنترل کننده نعوظ و مثانه نزدیک است. در صورتی که در طول جراحی این ساختارها آسیب ببینند، منجر به عوارضی مانند بی‌اختیاری ادراری یا اختلالات جنسی برای آقایان خواهند شد.
مراقبت‌های پس از جراحی
عدم رعایت دستورالعمل های پزشک پس از جراحی، عدم مراقبت بعد از جراحی پروستات، استفاده نادرست از داروها یا نادیده گرفتن علائم هشدار دهنده خطر بروز عوارض را افزایش می‌دهد.
عفونت‌ها
در هر نوع جراحی، احتمال بروز عفونت وجود دارد. عفونت ها در محل جراحی یا در دستگاه ادراری رخ می‌دهند که به بروز مشکلات جدی منجر می‌شود.
عوارض موقت جراحی پروستات
عوارض موقت بعد از عمل پروستات جای نگرانی ندارد و بیمار با چالش های چندانی روبرو نیست زیرا با کمی مراقبت، می‌توان آن ها را رفع کرد. پس از عمل، کمی خونریزی از ناحیه جراحی یا در ادرار مشاهده می‌شود که در چند روز اول پس از عمل طبیعی است. بسیاری از بیماران پس از جراحی پروستات دچار درد یا ناراحتی در ناحیه جراحی یا اطراف آن می‌شوند. این درد با داروهای مسکن قابل کنترل است.
مشکل در ادرار کردن مانند نیاز به ادرار مکرر، سوزش یا احساس فشار در ناحیه مثانه پس از جراحی مشاهده می‌شود که موقتی است و بعد از یک الی دو روز برطرف می‌شود. تورم در ناحیه پروستات یا اطراف آن یکی از عوارض شایع است که به تدریج کاهش می‌یابد.
عوارض بلندمدت جراحی پروستات
- بعضی از بیماران پس از جراحی به طور دائمی با مشکلات بی اختیاری ادراری مواجه می‌شوند که نیاز به درمان های بیشتری دارد.
- در برخی از موارد نادر، جراحی پروستات منجر به آسیب به مثانه یا رکتوم می‌شود که نیاز به جراحی دارد.
- تشکیل بافت اسکار در محل جراحی یا مجاری ادراری منجر به تنگی مجرای ادراری می‌شود که باعث اختلال در جریان ادرار خواهد شد.
- گاهی مشکلات پروستات پس از جراحی مجددا عود می‌کند، به ویژه در بیمارانی که به سرطان پروستات مبتلا هستند و جراحی نتواسته که به طور کامل مشکل را برطرف کند.
- آسیب به اعصاب و ساختارهای جنسی باعث مشکلات طولانی مدت در عملکرد جنسی و تولید اسپرم می‌شود.
روش های کاهش عوارض جراحی پروستات
کاهش عوارض جراحی پروستات بستگی به شرایط عمومی بیمار دارد، اما برخی روش ها و نکات عمومی به کاهش عوارض کمک می‌کنند. به عنوان مثال:
- انتخاب یک جراح با تجربه و ماهر در انجام جراحی پروستات تاثیر زیادی در کاهش عوارض دارد. جراحی های پیشرفته مانند جراحی با لیزر دقت عمل را افزایش می‌دهند و عوارض را کاهش خواهند داد.
- مشاوره با پزشک در مورد شرایطتان مانند داروهای مصرفی و سابقه پزشکی و انجام آزمایشات لازم پیش از عمل به شناسایی مشکلات احتمالی کمک می‌کند.
- پیروی از دستورالعمل های پزشک بعد از جراحی برای مراقبت از محل جراحی، مصرف داروها و انجام تمرینات خاص خطر عوارض را کاهش می‌دهد. مصرف آنتی‌بیوتیک های تجویز شده و رعایت بهداشت مناسب از بروز عفونت های پس از جراحی جلوگیری می‌کند.
- انجام تمرینات تقویتی برای عضلات کف لگن، مخصوصا بعد از جراحی، به کاهش عوارضی مانند بی‌اختیاری ادرار کمک می‌کند.
در چه صورت باید به پزشک مراجعه کرد؟
برخی شرایط پزشکی بعد از عمل پروستات باید جدی گرفته شود و نشان دهنده عارضه یا واکنش غیر طبیعی بدن به جراحی است. به عنوان مثال، اگر بعد از جراحی پروستات تب بالای ۳۸ درجه سانتی‌گراد داشتید یا احساس لرز و عرق سرد کردید، نشانه‌ای از عفونت است. یا اگر در ناحیه جراحی درد شدیدی دارید که با مسکن ها کاهش نمی‌یابد یا درد به طرز غیرعادی شدید می‌شود، باید به پزشک مراجعه کنید.
در صورتی که خونریزی از محل جراحی زیاد باشد یا خون در ادرار مشاهده می‌کنید که با گذشت زمان کم نمی‌شود، باید پزشک خود را مطلع کنید. اگر پس از جراحی قادر به دفع ادرار نباشید یا در زمان ادرار احساس سوزش، درد داشتید، بسیار مهم است و باید بدون اتلاف وقت به پزشک خود اطلاع دهید. اختلال در عملکرد جنسی، اختلال نعوظ یا بی میلی جنسی بعد از جراحی را جدی بگیرید.
سوالات متداول
بسیاری از بیماران پس از جراحی پروستات بدون مشکل بهبودی می‌یابند. شدت و نوع عوارض به عوامل مختلفی مانند نوع جراحی، سن بیمار، وضعیت سلامتی عمومی و میزان تجربه جراح بستگی دارد.
بهبودی کامل از جراحی پروستات چند هفته طول می‌کشد. برخی از عوارض در ماه‌های اول پس از جراحی به تدریج کاهش می‌یابند، اما برخی دیگر به مدت طولانی تری برای بهبودی نیاز دارند.
در نهایت…
بروز عوارض پس از جراحی پروستات نتیجه مجموعه‌ای از عوامل است و به نحوه مراقبت های بعد از عمل هم بستگی دارد. اگرچه عوارض، در برخی افراد رخ می‌دهند، اما با رعایت مراقبت های لازم قبل و بعد از جراحی، خطر آن ها به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. همچنین، پیشرفت های پزشکی و استفاده از روش های جراحی کم تهاجمی در سال های اخیر به کاهش عوارض و بهبود روند بهبودی کمک زیادی کرده است.